کالجوش (کله جوش)، غذایی مشهور، ساده و پرطرفدار در میان ایرانیان است که قدیمی ها آن را بهتر می شناسند. و در مناطق مختلف کشور با طرز تهیه‌های متنوعی درست می‌شود. مواد اصلی تشکیل‌دهنده کالجوش کشک، گردو و نعنا هستند و در بعضی مناطق بجای مغز گردو از پسته استفاده میکنند که طعم لذیذی دارد؛ اما تفاوتی دیگر، در برخی از مناطق کشور، در تهیه کالجوش به جای کشک از ماست استفاده میکنند که طعمی فوق‌العاده به آن می‌دهد. شاید گمان کنید این غذا که فاقد گوشت است، هیچ ارزش غذایی ندارد اما بد نیست بدانید که کشک و پسته یا گردو ی آن کاملا مغذی است؛ گوشت از مواد رایج استفاده‌شده در این غذا نیست و به ندرت در آن ریخته می‌شود؛ به همین علت، کالجوش غذایی مناسب برای گیاه‌خواران به شمار می‌آید. البته باید بدانید که در برخی شهرها مانند زنجان و تبریز از کوفته قلقلی گوشت چرخ‌کرده در طبخ کالجوش استفاده میکنند.
کالجوش را در اکثر شهرها با انواع نان داغ از جمله سنگک یا بربری و مخلفاتی چون سبزی خوردن و ترشی سرو میکنند، اما در استان کرمان این غذای محلی و سنتی را با یک نان محلی به اسم کرنون و دیگر مختلفات سرو می کنند. بهتر است بدانید که کالجوش غذایی آبکی است و معمولا در آن نان تیلیت میکنند. این غذای محلی را می‌توان به عنوان پیش غذا، میان‌وعده یا حتی یک غذای مجلسی برای مهمانی‌ها سرو کرد.
کالجوش به دلیل دارا بودن مقدار زیادی کشک، برای کسانی که لبنیات مصرف نمی‌کنند، بسیار مناسب و منبع غنی کلسیم است. این غذا همچینین دارای منیزیم و فسفر است؛ برای همین یک غذای بسیار مقوی و سیرکننده به شمار می‌آید.
ارزش غذایی
- مصرف این وعده غذایی به همراه نان حدود ۳۰ % کالری مورد نیاز روزانه را تامین می کند:
- این غذا به دلیل داشتن کشک و مغز پسته یا گردو بخشی از نیاز روزانه به کلسیم را تامین می کند و همچنین پر پروتئین می باشد.
- برای کودکان در حال رشد، نوجوانان در سنین بلوغ و زنان باردار و شیرده مناسب است.
- کشک منبع خوب کلسیم است و برای رشد استخوان به خصوص در کودکان و نوجوانان و هم چنین در پیشگیری از پوکی استخوان و تعدیل فشار خون مفید می باشد.
| مواد لازم: | |
| کشک مایع | ۲ لیوان |
| مغز پسته یا گردو | ۲۰۰ الی ۴۰۰ گرم |
| نعنا خشک | ۲ قاشق غذاخوری |
| پیاز | ۱ عدد |
| سیر | به مقدار دلخواه |
| روغن | ۱ قاشق غذاخوری |
| نمک و فلفل و زردچوبه | به مقدار لازم |
طرز تهیه:
۱.ابتدا پیاز و سیر را خرد کرده و با روغن تفت می دهیم.
۲.سپس زردچوبه و بعد از آن کشک را به پیاز ها اضافه و شعله را زیاد میکنیم تا جوش بیاید و غلیظ شود.
۳.پسته یا گردوی پودر شده را همراه با نعنا خشک اضافه میکنیم و به هم میزنیم تا مغز ها کاملا باز شود.
۴.نمک و فلفل را اضافه کرده و پس از دو دقیقه جوشیدن، غذا آماده است.
