گیاه آفتابگردان زیبا، با گلبرگ‌های زرد و روشن آن‌یک مورد لذت‌بخش برای دیدن است. این گلبرگ‌ها دارای یک مرکز بذری است که به رنگ خاکستری و سبز است. این دانه‌ها در پوسته خاکستری یا سیاه‌وسفید قرار می‌گیرند. دانه‌های آفتابگردان دارای محتوای بالایی از روغن هستند و یکی از منابع اولیه برای استخراج روغن‌های غیراشباع می‌باشند. دانه‌های آفتابگردان با پوسته دارای طعم فندقی خفیف و بافتی ترد هستند.
تخمه آفتابگردان یک گیاه بومی آمریکای شمالی است. علی رغم اندازه کوچکشان، تخمه های آفتاب گردان سرشار از منابع ویتامین ها و مواد معدنی و روغن های ضروری هستند که نه تنها دانه های خوراکی عالی می باشند بلکه فواید خارق العاده ای نیز برای سلامتی دارند. تخمه آفتاب گردان منبعی غنی از ویتامین E، اولین آنتی اکسیدان حل کننده چربی می‌باشد. ویتامینE، در طول بدن حرکت می‌کند و رادیکالهای آزاد موجود در بدن که به مولکولها و ساختارهایی که حاوی چربی هستن مانند غشاء سلولها(سلولهای مغز) و کلسترول آسیب می‌رساند را خنثی می‌نماید. ویتامینE با حمایت از این مولکولها و بافت‌ها، تاثیراتی ضد التهاب دارد که باعث کاهش علائم آسم، رماتیسم استخوانی و آرتروز می‌گردد.
تخمه آفتابگردان از جمله مغزهای چربی است که نه تنها به عنوان آجیل و تنقلات بلکه در غذاها و به خصوص سالادهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. تخمه را به صورت تازه، خشک و بو داده مصرف می کنند که البته نوع بوداده آن با نمک و کمی آبلیمو بسیار خوشمزه است. علاوه بر مصرف مغز تخمه آفتابگردان، از روغن آن به صورت مایع برای پخت و پز نیز استفاده می کنند. در ضمن کره آن هم به دو صورت مارگارین و کره تخمه آفتابگردان (مانند کره بادام زمینی) یافت می شود.
تحقیقات و پژوهشی توسط دانشمندان ژاپنی صورت گرفته است که نشان می‌دهد فولات یا ویتامین B9 باعث پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی می‌کند. همچنین کمبود ویتامین E در بدن باعث بروز بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود. در تخمه آفتابگردان آنتی اکسیدان‌هایی وجود دارد که خواص بسیار زیادی برای قلب و عروق دارد. برخی از تخمه‌های آفتابگردان وجود دارد که با نمک فراوانی بو داده شده است. مصرف بیش از حد نمک، برای بدن بسیار مضر است. خوردن بیش از حد تخمه‌هایی که بو داده شده است باعث می‌شود دچار فشار خون بالا شوید و به قلب خود آسیب برسانید.
مطالعات نشان می دهند افرادی که روزانه ۱ اونس (۲۸گرم) دانه آفتابگردان را به عنوان بخشی از رژیم غذاییشان مصرف می کنند، ممکن است در مدت زمان شش ماه در حدود ۱۰٪ در قند خون ناشتایشان کاهش مشاهده کنند.( در مقایسه با یک رژیم غذایی سالم ولی بدون استفاده از دانه های آفتابگردان).اثر دانه های آفتابگردان بر کاهش قند خون ممکن است تا حدی ناشی از وجود اسید کلروژنیک موجود در این گیاه باشد. مطالعات همچنین حاکی از آن است که اضافه کردن دانه آفتابگردان به غذاهایی مانند نان ممکن است به کاهش تأثیر کربوهیدرات روی قند خون شما کمک کند. پروتئین و چربی دانه ها مدت زمان خالی شدن معده شما را افزایش می دهند و اجازه می دهند تا گلوکز موجود در کربوهیدراتهای غذایتان به تدریج آزاد شود و در نتیجه قند خونتان دچار افزایش ناگهانی نشود.
