انجیر میوه‌ای شیرین و بسیار مغذی با خواص بسیاری است که موطن اصلی آن آسیای غربی و کشورهای اطراف مدیترانه است. ولی اکنون در نقاط مختلف دنیا به ویژه نواحی گرمسیر پرورش می یابد. این گیاه در مناطقی که زمستان ملایم و تابستانهای طولای دارند به خوبی پرورش می یابد. درخت آن ارتفاعی بین ۳ تا ۹ متر و برگ‌هایی پنجه‌ای‌شکل دارد. انجیر از خانواده‌ی توت‌هاست، نسبت به سرمای شدید حساس است و بیشتر در مناطق معتدل و نیمه گرم کاشته می‌شود. تا کنون بیش از ۶۰۰ نوع از گیاه انجیر در جهان شناسایی شده است. انجیر درختی است یکپایه، یعنی گلهای نر و ماده از هم جدا هستند. میوه انجیر در حقیقت به صورت میوه نبوده بلکه زائده ای است که محتوی تعداد زیادی گلهای ریز میباشد. رنگ پوست میوه انجیر تازه معمولا زرد، سیاه، سبز و بنفش است. بر اساس آمار سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو)، کشور ترکیه با تولید 305450 تن انجیر در سال اولین کشور بزرگ تولید کننده این محصول در جهان است. بعد از کشور ترکیه، کشورهای مصر و الجزایر هر کدام با تولید 167622 تن و 131798 تن به ترتیب در رتبه های دوم و سوم این رده بندی قرار دارند. کشور ایران نیز با تولید سالیانه 70178 تن چهارمین کشور تولید کننده انجیر دنیا است. بیشترین انجیر دنیا در خاورمیانه تولید می شود. انجیر خشک ایران به ویژه منطقه استهبان استان فارس از نظر کیفی منحصر به فرد بوده و در سطح جهانی به عنوان محصولی بی نظیر شناخته می شود. در ایران انجیر را علاوه بر مصرف به صورت خام تازه یا خشک، به صورت شربت، مربا یا مارمالاد انجیر هم مصرف می کنند که بسیار خوشمزه است.

آیا انجیر برای سلامتی مفید است؟

انجیر میوه مقوی ، مغذی و شیرینی است که در قرآن بنام آن قسم یاد شده است. انجیر حاوی فیبر غیر محلول بنام لگنین است که نقش عمده ای در جلوگیری و رفع یبوست دارد. جلوگیری از ریزش مو ، کمک در تنظیم فشار خون و کاهش حرارت بدن ، افزایش تعریق بدن ، دفع اوره و چربی خون و پیشگیری و درمان کم خونی فقر آهن را از دیگر خصوصیات انجیر  می توان نام برد. انجیر منبع غنی فیبر غذایی می باشد. ۵۰ درصد انجیر خشک را قند تشکیل می دهد لذا افرادی که اضافه وزن دارند باید از مصرف زیاد انجیر اجتناب کنند زیرا موجب چاقی می گردد. همچنین افراد مبتلا به دیابت ( مرض قند ) حد اعتدال را در مصرف انجیر رعایت کنند.

خواص انجیر برای سلامت پوست

وجود ویتامین های فراوان در انجیر باعث شده که این میوه برای سلامت و شادابی پوست بسیار مفید باشد. پوست انجیر حاوی چندین آنزیم فعال است که می‌توانند به عنوان لایه‌بردار برای حذف سلول‌های مرده از پوست استفاده شوند. انجیر دارای مقادیر زیادی ویتامینC است از این رو به روشن شدن پوست کمک می کند. همچنین یکی از خواص انجیر خاصیت مرطوب کنندگی آن است که از آن برای درمان خشکی پوست و رفع ترک لب استفاده میشود. یک مطالعه که در مجله بین المللی درماتولوژی منتشر شد، اثرات شیره درخت انجیر را با عمل کرایوتراپی (سرمادرمانی) بر زگیل های معمولی مورد مقایسه قرار داد .در یک مطالعه، ۲۵ نفر که دچار زگیل هایی در دو طرف بدن شده بودند، شیره درخت انجیر را روی یک طرف بدن استفاده کردند. اما پزشکان در طرف دیگر از روش کرایوتراپی استفاده کردند. نتایج این مطالعه نشان داد که شیره درخت انجیر به طور کامل زگیل های ۴۴ درصد از افراد را برطرف کرد. کرایوتراپی بسیار موثر بود بطوری که منجر به درمان کامل ۵۶ درصد افراد شد. محققان هنوز درک نکرده اند که چرا انجیر می تواند به درمان و رفع زگیل ها کمک کند اما شیره درخت انجیر می تواند یک گزینه ایمن و آسان برای درمان زگیل باشد که کمترین عوارض را دارد.

دیابت و کنترل گلوکز

سازمان بهداشت جهانی (WHO) پیشنهاد داد که افراد می توانند از گیاهان سنتی برای درمان دیابت استفاده کنند. محققان به اثرات انجیر بر محافظت از کبد و کاهش سطح گلوکز اشاره کردند.تحقیقات کمی در این زمینه صورت گرفته است. با این حال یک مطالعه کوچک در سال ۱۹۹۸ نشان داد که ۸ نفر از افرادی که عصاره برگ انجیر را مصرف می کردند، با کاهش سطح گلوکز بعد از وعده غذایی مواجه شدند. وقتی شرکت کنندگان در مطالعه از عصاره برگ انجیر استفاده می کردند، به دوز کمتری از انسولین نیاز داشتند. نتیجه یک مطالعه روی موش های مبتلا به دیابت نوع ۲ نشان داد که عصاره برگ انجیر می تواند سطح انسولین را بهبود بخشد و سطح گلوکز خون را پایین بیاورد.در یک مطالعه دیگر روی موش های مبتلا به دیابت مشخص شد که عصاره برگ انجیر می تواند تولید گلوکز در کبد را متوقف کند و یا سرعت تولید آن را کندتر کند.

کاهش وزن

انجیرها که به خاطر طعم شیرین، ملایم و کاربردهای متعددشان موردتوجه قرارگرفته‌اند، جزو خوراکی های کم کالری و فاقد چربی‌اند. یک عدد انجیر بزرگ تازه فقط ۴۷ کالری دارد. اگر می‌خواهید وزن کم کنید، مصرف انجیر (در حد اعتدال) جایگزین مناسبی برای میان وعده‌های ناسالم است. مواد معدنی و ویتامین‌های سرشار موجود در انجیر، به‌تنهایی یک دلیل عالی برای گنجاندن آن در رژیم غذایی روزانه‌ تان است.توجه داشته باشید که انجیر نسبتا دارای کالری زیادی است و می ‌تواند منجر به افزایش وزن شود، خصوصا اگر همراه با شیر مصرف شود. به همین دلیل بهتر است در مصرف آن از این جهت جانب تعادل را رعایت کرد. مصرف چند عدد انجیر برای دریافت مواد مغذی آن کافی است. پس بهتر است در مصرف آن زیاده ‌روی نکنید.انجیرهای خشک مقدار بیشتری کالری نسبت به انجیر تازه تأمین می کنند و حدود ۱۰۰ گرم از آنها تقریبا ۲۲۰ کالری دارد. اگرچه توصیه می شود که در حد اعتدال میل شود اما طعم و مزه شیرین آن باعث مصرف بیش از اندازه مورد نیاز می شود.به غیر از کالری انجیر، شیرینی آن دارای یک شاخص گلیسمی متوسط ۶۱ و بار گلیسمی ۱۶ برابر است.مقدار بالای گلیسمی (GL) انجیر قند را در بدن سریعا آزاد می کند بنابراین برای افرادی که می خواهند کاهش وزن داشته باشند ، مفید نیست. فیبر موجود در انجیر به کاهش وزن کمک می کند بنابراین افرادی که رژیم کاهش وزن دارند ، باید انجیر را که انرژی آنها را سریع تأمین می کند، را در اوایل روز بخورند تا انرژی آزاد شده توسط آنها در میان روز سوزانده شود.

خواص برگ انجیر

خواص برگ انجیر گوناگون است، مصرف برگ انجیر برای درمان التهاب، آبسه، گوش درد، تب و افزایش طول عمر کبد بسیار مفید است. برگ انجیر دارای سطح بالایی از آلکن هاست که باعث نرمال شدن سطح pH بدن می‌شود. علاوه بر این برگ انجیر، خاصیت انرژی‌زایی و ملین دارد و به کاهش چربی و قند هم کمک می‌کند. برگ انجیر، ترد است و شیره آن برخی اوقات به‌عنوان مکملی برای قند استفاده می‌شود. از برگ انجیر در طب سنتی هم کاربرد زیادی دارد. برگ تازه انجیر برای التیام جراحات و زخم‌ها و جوش خوردن سریع زخم‌های سطحی مؤثر است؛ بنابراین می‌توان روی زخم‌های سطحی برگ تازه را به مدت کم بگذارید. برای درمان بواسیر دردناک و متورم، از برگ درخت انجیر استفاده می‌شود. برای برطرف کردن ورم‌های بدن، برگ انجیر را روی موضع‌های ورم‌کرده قرار دهید. دم‌کرده برگ‌های درخت انجیر، برای تسکین و درمان سرفه  مفید است. جوشانده ساقه‌های جوان درخت انجیر، آب اضافی را از بدن خارج می‌کند. برای درمان درد شکم، جوشانده برگ درخت انجیر را استفاده کنید. رژیم غذایی سالم و مناسب با فیزیک بدنی هر یک از افراد کمک می‎‌کند که سلامت جسم و به دنبال آن سلامت روح ما حفظ شود. با توجه به ماشینی شدن زندگی امروزی و کم‌ تحرکی افراد بیماری‌های زیادی به سمت ما هجوم آورده‌اند از این رو لازم است خوردن میوه و سبزیجات را که کمک فراوانی به شادابی و سلامت بدن می‌کنند، در برنامه رژیم غذایی خود بگنجانیم. همانطور که در این مطلب خواندید انجیر یکی از مغذی‌ترین انواع میوه‌ها برای بدن به‌شمار می‌رود.